Wyznaczenie rewidenta do spraw szczególnych - postępowanie nieprocesowe po wniesieniu skargi na orzeczenie referendarza sądowego

W jednym z raportów bieżących spółka publiczna poinformowała – przywołując jako podstawę art. 17 MAR - o: „podtrzymaniu przez sąd decyzji referendarza sądowego o oddaleniu wniosku o wyznaczenie rewidenta do spraw szczególnych”.

Link do tego raportu zamieszczam poniżej:

https://www.bankier.pl/wiadomosc/NEXTBIKE-POLSKA-S-A-Powziecie-informacji-o-podtrzymaniu-przez-sad-decyzji-referendarza-sadowego-o-oddaleniu-wniosku-o-wyznaczenie-rewidenta-do-spraw-szczegolnych-8535894.html.

Wspomniany raport, dotyczący niepowołania rewidenta do spraw szczególnych („Rewident”), jest wątpliwy z dwóch przyczyn.

Po pierwsze, kontrowersyjny w moim odczuciu jest element cenotwórczości w zdarzeniu, polegającym na oddaleniu wniosku o wyznaczenie Rewidenta. Tymczasem, zgodnie z art. 7 ust. 1 MAR kryterium: „informacji poufnej” odnosi się do określonej w sposób precyzyjny informacji, która nie została podana do wiadomości publicznej, dotycząca, bezpośrednio lub pośrednio, jednego lub większej liczby emitentów lub jednego lub większej liczby instrumentów finansowych, a która w przypadku podania ich do wiadomości publicznej miałyby prawdopodobnie znaczący wpływ na ceny tych instrumentów finansowych lub na ceny powiązanych pochodnych instrumentów finansowych.

Po drugie, nieprawidłowe jest moim zdaniem wskazanie na „podtrzymanie przez sąd decyzji referendarza sądowego o oddaleniu wniosku o wyznaczenie rewidenta do spraw szczególnych”.

W przypadku wniesienia skargi na orzeczenie referendarza sądowego, oddalającego wniosek o wyznaczenie Rewidenta, zastosowanie znajduje art. 398²² § 3 KPC. Stosownie do jego treści w przypadku wniesienia skargi orzeczenie referendarza sądowego traci moc. Skarga ma zatem w tym przypadku charakter anulacyjny, co oznacza że orzeczenie należy traktować jako niebyłe (pozbawione skutków prawnych). W konsekwencji powyższego, sąd rejestrowy rozpoznający skargę na orzeczenie referendarza sądowego rozpoznaje sprawę jako sąd pierwszej instancji niejako od początku. Sąd rejestrowy nie może zatem podtrzymać „decyzji referendarza sądowego o oddaleniu wniosku o wyznaczenie rewidenta do spraw szczególnych”, ponieważ jej już w obrocie prawnym nie ma (brakuje substratu do utrzymania w mocy). Co więcej, sąd rejestrowy może wydać postanowienie o oddaleniu wniosku o wyznaczenie Rewidenta z przyczyn innych niż referendarz sądowy.

W praktyce tego typu postępowań kwestią sporną jest dopuszczalność zmiany przedmiotowej wniosku o wyznaczenie Rewidenta i jej zakresu.
Za możliwością takiej modyfikacji przemawia konieczność zastosowania przez sąd rejestrowy przepisów o postępowaniu pierwszoinstancyjnym, w tym także dotyczących zmiany żądania (art. 193 w zw. z art. 13 § 2 KPC). Takie stanowisko wyraził SN w postanowieniu z 4 marca 2011 r. (I CSK 455/10, Legalis).
Według mnie przepisy art. 193 w zw. z art. 13 § 2 KPC mają charakter ogólny i odnoszą się (lege non distinguente) także do postępowania zainicjowanego wnioskiem o wyznaczenie Rewidenta w spółce publicznej. W odniesieniu do tych regulacji ustawodawca nie przewidział żadnego wyjątku.
Przepisy dotyczące wyznaczenia Rewidenta statuują dodatkowe prawo mniejszości dla akcjonariuszy spółek publicznych, mające charakter kontrolny. Z treści tych unormowań nie wynika żadne wyłączenie jednej z podstawowych zasad proceduralnych, tj. pryncypium dyspozycyjności strony. Co za tym idzie, głównym aktorem, jeśli chodzi o sformułowanie żądania i jego ewentualne zmodyfikowanie lub zniesienie, jest wnioskodawca, jako podmiot wszczynający postępowanie nieprocesowe.
Wyłomu w zakresie naczelnej zasady dyspozycyjności nie można upatrywać w konieczności pierwotnego rozpatrzenia żądania o wyznaczenie Rewidenta przez walne zgromadzenie spółki publicznej.
Powinność przedłożenia wniosku o wyznaczenie rewidenta na forum organu stanowiącego wynika z fundamentów ustrojowych przyjętych w gospodarce rynkowej, w tym poszanowania własności prywatnej i subsydiarności w działaniu instytucji państwowych. Mianowicie, podmiotami uprawnionymi do decydowania o kwestiach wewnętrznych spółek kapitałowych są odnośne korporacje, funkcjonujące poprzez swoje organy. Niemniej jednak, celem zapewnienia efektywności mechanizmów kontrolnych, z których może korzystać zwłaszcza mniejszość, ustawodawca przewidział odpowiednie instrumenty gwarancyjne, w tym angażujące władztwo państwowe.